Kringloop

Kringloopdenken is de richting waarin de overheid de komende 10 jaren de landbouw wil omvormen. Het is een koers die noodzakelijk is om de landbouw toekomstbestendig te maken. Landbouw waarbij input-output denken de basis vormt en de economie en de juridische wetten de grenzen bepalen heeft zijn tijd gehad. Het industriële denken past niet in een natuurlijk systeem, wat landbouw in essentie is. Het is sinds Mansholt er vaart in zette een mooie tijd geweest, maar het systeem is doorgeschoten. Dat gaf Mansholt begin jaren ’70 zelf al aan, maar het heeft nog even geduurd voor de wal het schipis gana keren.

Kringloopdenken gaat de basis vormen en ecologie, waaronder biodiversiteit, gaat grensbepalend zijn. Het is een verandering die groter en anders is dan de landbouw ooit heeft gekend. De landbouw heeft tot nu toe gewekt op basis van het ‘afromen’ van natuurlijke bronnen. Eerst kleinschalig en lokaal zoals de enklandbouw, nu via kunstmest en krachtvoer grootschalig en mondiaal. Met zoveel mensen op de aardbol en naar verhouding zo weinig resterende natuurlijke bronnen is dat tijdperk voorbij. We moeten het nu zelf oplossen in plaats van terug te grijpen op de natuur. De eigen broek ophouden met andere woorden. Een mega klus die vanwege het simpele voortbestaan van de mensheid móet lukken. Dat is niet dramatisch bedoeld maar een op feiten gebaseerd constateren dat de huidige weg doodlopend is.

Bij kringloop wordt vooral aan stoffen zoals mineralen gedacht. De stoffenkringloop sluiten is al een hele klus die ons wacht. In 10 á 20 jaar tijd gaan we een groot deel van de inputs schrappen en over naar stikstofbinding met vlinderbloemigen en herbenutten van ‘afvalstoffen’ als bemesting, inclusief onze fecaliën. Met een grote verschuiving van dierlijk naar plantaardig eiwit. Daarnaast zal energie al op korte termijn een grote invloed krijgen op de manier waarop we de kringloop gaan sluiten. Dara wordt nog niet veel aandacht ana besteed, dat is tot nu toe een parallel traject. Echter, oplossingen die extra energie vragen, en veel technologische oplossingen in de kringloopgedachte doen dat, bieden geen toekomst nu de olievoorraad snel slinkt en alternatieven maar beperkt beschikbaar komen. Fosfaat uit het rioolwater en stikstof uit het drinkwater halen zijn technisch gezien knappe staaltjes, maar vragen energie die er straks niet is. Mooier kan ik het niet maken, en ook niet makkelijker……

Op deze website geef ik ruimte aan die kringloopontwikkelingen die me vanuit de hiervoor beschreven insteek aanspreken. Er wordt veel over kringloop geschreven, dat hoeft hier niet opnieuw. Er wordt daarom ook verwezen naar andere sites die waardevol zijn.

De website kringlooplandbouw.nl is een verzamelplaats van organisaties die zich met dit thema bezig houden. Vrij sterk melkvee gericht.
Lees of download het visiedocument van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Informatief artikel over drie kringloop scenario’s; mondiaal, Europees of regionaal (Trouw, 5-10-2019)
Artikel over het totaal landgebruik benodigd voor de Nederlandse voedselconsumptie. (Veldpost 1-8-2020)